Casus:
Diederik komt vaak te laat op school. Hij heeft vaak ruzie met andere kinderen. Hij speelt alleen, wil zijn speelgoed niet delen en geeft desnoods een klap. Wanneer er in de klas getrakteerd wordt, probeert Diederik twee traktaties te pakken. Als de juf er iets van zegt, wil Diederik haar niet aankijken en weglopen.
Diederik is 7 jaar en komt uit een gezin met vijf kinderen. Moeder runt twee eigen bedrijven en vader zit al twee jaar thuis met een psychiatrische aandoening. Buiten school hebben Johan en Elly, de oudste broer en zus, een vakantiebaantje en de zorg voor de drie jongste kinderen.
Diederik speelt wel met zijn broertjes en zusjes. Er is niet veel speelgoed, het is dus vaak ruzie. Diederik helpt Elly ook met de baby. De hele dag loopt hij achter zijn oudere zus aan. Elly vind dat soms fijn omdat hij helpt, maar ook vermoeiend. Elly heeft niet zo veel geduld, dus is ze erg streng voor de kleintjes.
Moeder heeft contact met school gehad, maar zij kan geen tijd een aandacht opbrengen voor Diederik. Wanneer moeder thuiskomt, heeft ze geen zin in al dat gejengel. Ze ploft op de bank of pakt wat eten. De baby ligt dan al op bed. De tv gaat aan of moeder gaat aan het werk in haar kantoortje. Soms gaat ze met Diederik mee naar boven. Dan leest ze een verhaaltje voor of ze doet hem onder de douche.
Plan van aanpak volgens het sociaal – competentiemodel:
- Beginsituatie
Diederik is 7 jaar en heeft een hechtingsstoornis. Als er word getrakteerd in de klas dan pakt Diederik twee traktaties. Zodra de leerkracht hier is van zegt loopt Diederik weg en kijkt hij de leerkracht niet aan. Aangezien hij weinig aandacht krijgt thuis probeert hij via de negatieve kant aandacht te krijgen door bijvoorbeeld dus twee traktaties te pakken. Via deze manier krijgt hij dan toch een soort van aandacht. Omdat de aandacht niet te lang mag duren loopt hij weg en kijkt hij de leerkracht niet aan. Dit is bewust omdat hij niet mensen binnen zijn gevoel wil hebben.
ABC-schema
- Er wordt een traktatie uit gedeeld en Diederik pakt er twee.
- Er is uitgelegd dat Diederik maar één traktatie mag pakken.
- Diederik wordt hierop aangesproken door de leerkracht maar hij kijkt haar niet aan en loopt weg.
- Probleem formuleren
Door te weinig aandacht die Diederik thuis krijgt probeert hij via een negatieve manier aandacht te krijgen op school. Als hij die aandacht heeft gehad sluit hij de leerkracht gelijk weer buiten door niet te reageren en niet de leerkracht aan te kijken. Hierna loopt Diederik ook weg.
- Doel formuleren
Binnen 1 maand pakt Diederik geen extra traktatie.
Hiervoor moet hij over de volgende vaardigheden beschikken:
- Hij kent de regels.
- Hij weet wat de gevolgen zijn.
- Hij snapt waarom hij geen extra traktaties mag pakken.
- Uitvoeren
Positieve benadering, gewenst gedrag mededelen.
Je vraagt of het kind zich herkent in het en of hij zich bewust is van zijn gedrag. Samen bedenk je gewenst gedrag in een dergelijke situatie. Je vraagt hem ook of hij snapt waarom dit gedrag niet kan.
- Ik pak niet zomaar wat extra’s
- Ik hou mij aan de regels
- Ik blijf met mijn handen van andermans spullen af
Als leerkracht kan ik van te voren bij een traktatie nog een keer duidelijk de regels uitleggen en vertellen wat de bedoeling is. Ook zal ik vertellen hoe het verder in zijn werk gaat en of de kinderen het gelijk mogen opeten of moeten meenemen naar hun huis.
Begin eerste eenvoudig: Eerste traktatie die wordt uitgedeeld voor Diederik er als leerkracht bij gaan staan en vragen aan Diederik hoeveel hij er denkt te mogen pakken. Ga zo door tot het op eigen initiatief kan. Je hoeft het Diederik dan niet meer te zeggen. Mocht dit niet lukken dan moet je weer een stapje terug gaan. Dit blijf je volhouden net zo lang tot het goed gaat.
- Evaluatie
Na 3 verjaardagen gaan wij bespreken hoe de vooruitgang is gegaan en of er eventuele vooruitgang is of dat hij blijft steken in zijn oude gedrag. Wij gaan kijken of we over moeten gaan naar een andere methode en/of deze methode aan blijven houden. Wij kunnen eventuele nieuwe stappen ondernemen om dichterbij het doel te komen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat Diederik luistert naar de leerkracht.
Maak jouw eigen website met JouwWeb